برای مشاهده‌ی درس دوازدهم شرح شیخ صالح سبزواری بر کتاب شریف بازگشت به اسلام اثر علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی در وبسایت دفتر حفظ و نشر آثار ایشان کلیک کنید: موانع شناخت؛ جهل (2)؛ کتاب بازگشت به اسلام
(أعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله ربّ العالمین و صلّی الله علی محمّد و آله الطاهرین
پس از آنکه سیّدنا المنصور وجوب طلب علم بر هر مسلمانی را با تکیه بر اقتضائات عقلی و دلایل قطعی قرآنی و سنّتی اثبات فرمود و از عدم کفایت ظن برای شناخت عقاید و احکام اسلام پرده برداشت، جهل را منشأ همه‌ی مشکلات مسلمانان در همه‌ی حوزه‌های فردی و اجتماعی می‌شمارد و به تبیین ابعاد آن در میان آنان می‌پردازد و تحت عنوان)
[جهل؛ منشأ مشکلات مسلمانان]
(می‌فرماید:) هیچ شکّی نیست (چون مشهود و محسوس است) که مشکلات (مادّی و معنوی و فردی و اجتماعی) مسلمانان، پیش از هر چیز (چون جنبه‌ی پیشینی و علّی دارد) به سبب جهلی است که آنان را فرا گرفته است؛ چراکه آنان (بر مبنای استقراء) از سه جهت، در محاصرهی جهالتاند: (تعبیر به محاصره می‌فرماید تا معلوم شود که در حالت مخمصه هستند و رهایی برای آنان دشوار است و اگر زودتر رهایی نیابند هلاک می‌شوند. جهت یکم که مهم‌ترین جهت است و محور دو جهت دیگر محسوب می‌شود)
